Procesor, czyli centralna jednostka obliczeniowa (ang. central processing unit – CPU), to jeden z najważniejszych, a w zasadzie najważniejszy podzespół komputera. To właśnie on odpowiada za zdecydowaną większość zadań wykonywanych przez urządzenie. Pobiera dane z pamięci, następnie je interpretuje i wykonuje zawarte tam polecenia. Od mocy obliczeniowej procesora zależy wydajność komputera. Z tego artykułu dowiesz się, na co zwrócić uwagę przy wyborze CPU i jaki model najlepiej kupić.

Jakie są rodzaje procesorów?

W zasadzie wyróżnia się dwa rodzaje procesorów do komputera – te przeznaczone do urządzeń stacjonarnych oraz do mobilnych. Te drugie, ze względu na konstrukcję laptopów, są mocowane na stałe i nie ma możliwości ich wymiany, dlatego nie będziemy się nimi w tym tekście zajmować. Inaczej wygląda sytuacja CPU w desktopach, które można łatwo modernizować, dodając bardziej wydany lub cichszy układ chłodzenia, ale też wymieniając sam procesor. Warto w tym miejscu wyjaśnić, że wiedza na temat tego, jaki wybrać procesor, przydaje się nie tylko w przypadku zaawansowanych użytkowników, którzy samodzielnie składają swój desktop lub modernizują gotowe zestawy. Konsumenci, którzy chcą kupić komputer od razu nadający się do użytku, powinni sprawdzić, czy zamontowany procesor jest odpowiednio wydajny do ich potrzeb. W kolejnym akapicie wyjaśnimy, jak to zrobić.

Jakie znaczenie ma liczba rdzeni i wątków w procesorze?

Podstawowym parametrem każdego CPU jest liczba rdzeni. Im większa ich liczba w danym układzie, tym więcej zadań może realizować w danym momencie. Część modeli oferuje ponadto technologię wielowątkowości, pozwalającą na przetwarzanie dwóch obliczeń jednocześnie za pomocą jednego rdzenia, co w praktyce podwaja jego wydajność. Logiczne wydaje się zatem stwierdzenie, że im więcej rdzeni, tym lepiej. To jednak nie do końca prawda, gdyż w praktyce nie warto przepłacać za bardzo wydajny CPU, z którego potencjału nie będzie się korzystać. Osoby używające komputera wyłącznie do podstawowych czynności, jak przeglądanie Internetu i multimediów czy praca z arkuszami kalkulacyjnymi oraz edytorami tekstu, spokojnie mogą wybrać model dwu- lub czterordzeniowy. W ich przypadku dobrze sprawdzi się np. procesor Intel Core i3, którego obecny standard to 4 rdzenie i 4 wątki. Bardziej zaawansowani użytkownicy, czyli gracze albo profesjonalni graficy, mają do wyboru układy z 6, 8, 10, 12 i więcej – nawet do 64 – rdzeniami.

Na co jeszcze zwrócić uwagę podczas wyboru procesora?

Inny istotny parametr CPU to częstotliwość taktowania, czyli ilość cykli wykonywanych na sekundę, wyrażana w gigahercach (GHz). W praktyce wyższe taktowanie bazowe oznacza szybszą pracę. W przypadku podanego wcześniej za przykład procesora Intel Core i3 częstotliwość wynosi, w zależności od modelu, pomiędzy 2,4 a 4,0 GHz. Oznacza to, że układ wykonuje od prawie dwóch i pół miliarda do nawet czterech miliardów cykli w ciągu jednej sekundy. Jaki poziom taktowania będzie optymalny? Ponownie zależy to od tego, jak korzystasz z komputera. Jeśli tylko w podstawowym zakresie, to nawet nie odczujesz różnicy pomiędzy częstotliwością 2,4 a 4,0 GHz, jednak dla gracza lub grafika będzie to miało ogromne znaczenie.